Vì kèo thép là gì? Ưu điểm, cấu tạo và các loại vì kèo thép phổ biến
Mái nhà không chỉ đơn thuần là lớp vỏ bảo vệ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình thẩm mỹ và đảm bảo sự bền vững cho toàn bộ công trình. Trong số các vật liệu và kết cấu được sử dụng để tạo nên bộ khung mái vững chắc, vì kèo thép nổi lên như một giải pháp ưu việt, ngày càng được ưa chuộng trong cả công nghiệp lẫn dân dụng. Vậy, vì kèo thép là gì mà lại sở hữu sức hút lớn đến vậy? Hãy cùng VNTRUSS đi sâu vào khám phá khái niệm cơ bản về vì kèo thép, đồng thời làm rõ những ưu điểm vượt trội, phân tích cấu tạo chi tiết và giới thiệu các loại vì kèo thép phổ biến hiện nay, giúp bạn có cái nhìn toàn diện về cấu kiện quan trọng này.
Vì kèo thép là gì?
Vì kèo thép, hay còn gọi là “kèo” hay khung kèo, là một phần của kết cấu khung xương mái nhà, có chức năng nâng đỡ và chịu lực cho mái. Thông thường, vì kèo có hình tam giác cân, giúp phân phối trọng lực đều đặn lên các bộ phận liên kết như xà gồ và tường bao của công trình.

Ngày trước, vì kèo được làm từ gỗ, nhưng hiện nay, vì kèo thép nhẹ trở thành sự lựa chọn phổ biến nhờ vào độ bền cao và khả năng chịu lực tốt. Thép giúp tạo ra kết cấu mái vững chắc, ổn định, đồng thời cũng giảm thiểu chi phí bảo dưỡng. Dàn vì kèo thép có thể được sử dụng cho mái tôn, mái ngói và các công trình có khẩu độ lớn, mang lại sự chắc chắn cho công trình.
Cấu tạo vì kèo thép – Những điểm cần biết
Vì kèo thép là một bộ phận quan trọng trong kết cấu mái, với cấu tạo đặc biệt để chịu lực và nâng đỡ mái nhà. Dưới đây là các thành phần chính cấu thành vì kèo thép:
- Thanh cánh thượng của Vì Kèo: Đây là phần trên cùng của vì kèo, thường là thanh thép nằm ngang hoặc nghiêng, giúp kết nối các phần khác của cấu trúc kèo, tạo nên độ ổn định cho hệ thống mái.
- Thanh Bụng Vì Kèo: đây là phần nằm ngang phía dưới cùng của vì kèo, kết nối các thanh kèo và tạo nền tảng cho mái nhà.
- Thanh chống xiên của vì kèo: có vai trò quan trọng trong việc duy trì hình dáng tam giác cân của vì kèo, đồng thời giúp phân bổ trọng lực lên các phần khác của mái.
- Thanh Giằng Tăng Cứng
- Xà gồ hay còn gọi là Thanh Li tô, thanh Mè : Lắp vuông góc trên thanh kèo, xà gồ là phần chủ yếu đỡ mái dốc, có tác dụng nâng đỡ và phân phối trọng lực lên các tấm mái.
Vì kèo thép có thể được thiết kế theo dạng vòm hoặc chéo với độ dốc từ 5% đến 15%. Các chi tiết của kèo, cột, dầm thép được liên kết với nhau bằng bu lông cao cấp thông qua bản mã liên kết, tạo ra một cấu trúc vững chắc, an toàn cho công trình.

Ưu điểm đáng chú ý của vì kèo thép nhẹ mạ nhôm kẽm
Vì kèo thép đang ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến trong các công trình xây dựng hiện đại nhờ những ưu điểm vượt trội sau:
- Tiết kiệm chi phí lâu dài
Mặc dù thép mạ hợp kim nhôm kẽm ( thép siêu nhẹ chống rỉ) có giá thành ban đầu cao hơn, nhưng nhờ tuổi thọ cao và không cần dùng nguyên liệu phụ trợ, chi phí tổng thể sẽ tiết kiệm hơn nhiều so với các vật liệu khác như gỗ hay bê tông. Ngoài ra, thi công và bảo trì vì kèo thép cũng ít tốn kém hơn.
- Độ bền và an toàn cao
Vì kèo thép mạ được thiết kế theo tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại, liên kết chắc chắn bằng bu lông và bản mã, giúp công trình có độ ổn định và khả năng chịu lực tốt. Thép không bị cong vênh, nứt gãy nên đảm bảo an toàn dài lâu.

- Trọng lượng nhẹ, dễ thi công
So với vì kèo gỗ cùng kích thước, vì kèo thép mạ nhôm kẽm có trọng lượng nhẹ hơn đáng kể, giúp dễ dàng vận chuyển, lắp đặt và giảm tải trọng cho toàn bộ công trình.
- Chống chịu tốt với thời tiết và môi trường
Thép nhẹ BIC VNTRUSS mạ nhôm kẽm có khả năng chống mối mọt, không bị giãn nở hay mục nát như vật liệu truyền thống. Đồng thời, với lớp mạ hợp kim nhôm kẽm bảo vệ, vì kèo thép còn có khả năng chống cháy và chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
- Phù hợp với công trình quy mô lớn
Vì kèo thép là lựa chọn lý tưởng cho các nhà xưởng, nhà máy, trung tâm thương mại… nhờ khả năng chịu lực tốt và độ dài nhịp lớn mà vẫn đảm bảo độ chắc chắn.
- Dễ sửa chữa và bảo trì
Trong trường hợp hư hỏng, các chi tiết của vì kèo thép có thể được thay thế dễ dàng và nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến toàn bộ kết cấu.
Các dạng vì kèo thép phổ biến hiện nay
Sự đa dạng trong thiết kế và yêu cầu của các công trình xây dựng đã kéo theo sự phát triển của nhiều dạng vì kèo thép khác nhau. Tùy thuộc vào quy mô công trình, vật liệu lợp mái, và các yếu tố kỹ thuật khác, nhà thầu sẽ lựa chọn loại vì kèo thép phù hợp nhất. Dưới đây là tổng hợp các dạng vì kèo thép phổ biến hiện nay:
Phân loại theo cấu trúc thi công
Vì kèo thép được thiết kế và sản xuất tại nhà máy, sau đó vận chuyển đến công trường để lắp ráp. Dựa trên cấu trúc, có ba loại chính:
- Cấu trúc lắp ráp rời: Các bộ phận vì kèo được sản xuất riêng lẻ và lắp ráp tại công trường. Loại này phù hợp với các công trình yêu cầu tùy chỉnh cao, nhưng thời gian thi công có thể lâu hơn.
- Cấu trúc ván pa-nô: Vì kèo được chế tạo thành các tấm pa-nô lớn tại nhà máy, sau đó lắp ghép tại công trường. Phương pháp này giúp rút ngắn thời gian thi công và đảm bảo độ chính xác.
- Cấu trúc nhà tiền chế: Toàn bộ hệ thống vì kèo được thiết kế và sản xuất sẵn theo bản vẽ, sau đó lắp ráp nhanh chóng tại công trường. Loại này rất phổ biến trong các công trình nhà xưởng, kho bãi nhờ tính kinh tế và hiệu quả.
Phân loại theo hình dạng vật liệu
Vì kèo thép hình
Vì kèo thép hình là một trong những loại phổ biến và có lịch sử lâu đời, sử dụng các loại thép có dạng chữ như I, H, U, C, Z hoặc V. Trong đó, thép hình C và Z thường được ưa chuộng nhất cho các công trình lợp mái ngói hoặc mái tôn.
- Ưu điểm:
- Độ bền cao, chịu lực tốt, không dễ bị vặn xoắn.
- Dễ dàng vận chuyển và lắp đặt, phù hợp với các công trình lớn như nhà xưởng, nhà máy.
- Ứng dụng: Thường dùng trong các công trình yêu cầu nhịp lớn và độ bền cao, chẳng hạn như nhà kho, trung tâm thương mại hoặc nhà xưởng.
Vì kèo thép hộp
Vì kèo thép hộp được ứng dụng phổ biến trong các hệ khung thép lợp ngói và mái tôn. Gồm 2 loại chính:
- Thép hộp mạ kẽm (hoặc thép hộp đen): Gia công bằng hàn, dễ thi công nhưng trọng lượng nặng, dễ cháy nổ do tia lửa điện, yêu cầu móng vững chắc, bảo trì thường xuyên.
- Thép nhẹ mạ nhôm kẽm Bic Vntruss: Liên kết bằng vít tự khoan, không sinh tia lửa, thi công an toàn, bền hơn nhờ lớp phủ nhôm chống oxy hóa. Trọng lượng nhẹ giúp giảm áp lực lên móng, tiết kiệm chi phí bảo trì lâu dài.

Phân loại theo kết cấu mái
Vì kèo mái ngói
Vì kèo mái ngói được thiết kế để chịu lực và nâng đỡ lớp mái ngói, thường sử dụng thép nhẹ BIC VNTRUSS mạ nhôm kẽm hoặc thép hình. Khung kèo mái ngói là kết cấu quan trọng trong hệ mái, có thể điều chỉnh linh hoạt về kiểu dáng và khoảng cách để phù hợp với từng thiết kế cụ thể. Đặc biệt, mái ngói vì kèo thép là lựa chọn phổ biến hiện nay nhờ vào độ bền cao, thi công nhanh và phù hợp với nhiều loại hình kiến trúc.
- Cấu tạo:
- Hệ thống khung chính (thép hộp hoặc thép hình hay thép nhẹ mạ nhôm kẽm
- Thanh kèo và xà gồ đỡ ngói.
- Liên kết bằng vít tự khoan hoặc bulong.
- Thông số thiết kế:
- Khoảng cách giữa các vì kèo: 1.2-2.4m.
- Tiết diện thép hộp có thể tăng (ví dụ: từ 30×60mm lên 50×100mm) để tăng độ bền.
- Phù hợp với hệ giàn 2 hoặc 3 lớp để đảm bảo độ chắc chắn.
- Ứng dụng: Nhà ở, biệt thự, các công trình yêu cầu tính thẩm mỹ cao.

Vì kèo mái tôn
Vì kèo mái tôn được sử dụng để chống đỡ và giảm tải trọng từ các tác động bên ngoài, thường làm từ thép hộp hoặc ống thép, phù hợp với các công trình tiết kiệm chi phí như nhà xưởng, kho bãi.
- Cấu tạo:
- Hệ thống cột khung: Chịu tải trọng chính, làm từ thép hộp hoặc ống thép, kích thước tùy thuộc vào quy mô công trình.
- Hệ thống kèo và tôn lợp: Kích thước vì kèo và mái dầm được điều chỉnh theo diện tích mái, sử dụng các loại tôn lợp phù hợp với ngân sách.
- Hệ thống ốc vít: Làm từ inox mạ crom, có độ bền cao, chống ăn mòn, thường kết hợp gioăng cao su hoặc keo kết dính để ngăn thấm nước.
- Thông số thiết kế:
- Khoảng cách giữa các vì kèo: 2-3m.
- Khoảng cách li tô: 800-1100mm.
- Khoảng cách vượt nhịp kèo: Lên đến 24m – hoặc 36m hoặc lớn hơn
- Ứng dụng: Nhà xưởng, kho bãi, công trình công nghiệp.
Một số điểm cần lưu ý khi dùng vì kèo thép
Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, việc sử dụng vì kèo thép trong xây dựng cũng đòi hỏi sự chú ý đến một số yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn, độ bền và hiệu quả cho công trình. Dưới đây là những điểm cần lưu ý khi lựa chọn và sử dụng vì kèo thép:
- Chọn loại vì kèo thép phù hợp với công trình.
- Không thi công vì kèo thép trong điều kiện nhiệt độ cao.
- Bảo vệ bề mặt vì kèo khỏi tác động môi trường.
- Thiết kế và tính toán kết cấu kỹ lưỡng, đặc biệt cần tham khảo bản vẽ vì kèo thép v để đảm bảo độ chính xác và tính khả thi trong thi công.
- Chọn đơn vị thi công uy tín, đúng kỹ thuật.
- Kiểm soát chất lượng liên kết và vật liệu.
- Bảo trì định kỳ, đặc biệt tại khu vực dễ bị ăn mòn.

Vì kèo thép là lựa chọn lý tưởng cho các công trình hiện đại nhờ vào độ bền cao, khả năng chịu lực tốt và tính linh hoạt trong thiết kế. Với nhiều loại cấu tạo khác nhau như vì kèo thép hộp, thép mạ kẽm hay thép hình, người dùng có thể dễ dàng lựa chọn phù hợp với đặc thù công trình dân dụng hoặc công nghiệp.
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp vì kèo thép chất lượng, thẩm mỹ và bền vững theo thời gian, VNTRUSS là đơn vị cung cấp đáng tin cậy. Chúng tôi luôn mang đến những hệ khung kèo mái ngói tối ưu, đảm bảo kỹ thuật và tiết kiệm chi phí cho mọi công trình.